Vótáil Inrochtana

Tá roghanna difriúla i bhfeidhm do dhaoine nach bhfuil in ann vóta a chaitheamh i láthair go pearsanta ag stáisiún vótála. Tá na roghanna sin ar fáil ar chúiseanna éagsúla, ina measc míchumas, cumas difriúil léitheoireachta agus scríbhneoireachta, tinneas nó gan a bheith i do ghnátháit chónaithe.

Féadfaidh vótálaithe nach bhfuil in ann vóta a chaitheamh ag stáisiún vótála:

Vóta a chaitheamh sa phost
Vóta a chaitheamh in ospidéal nó teach altranais (an Liosta Vótálaithe Speisialta)
An stáisiún vótála ina gcaitheann tú vóta a athrú
Cúnamh a fháil chun do vóta a chaitheamh

Vóta a chaitheamh sa phost

Réimse suntasach amháin a d’athraigh an tAcht um Athchóiriú Toghcháin, 2022 ná an clár rollach nó leanúnach a tugadh isteach. Dá bharr sin, is féidir le daoine a sonraí a thabhairt cothrom le dáta am ar bith den bhliain (seachas díreach roimh imeacht toghcháin).

Athrú eile a tháinig isteach leis an Acht um Athchóiriú Toghcháin, 2022 ná go bhfuil daoine a bhfuil míchumas nó tinneas meabhrach orthu incháilithe le cur isteach ar phostvótáil.

Chun iarratas a dhéanamh ar phostvótáil/vóta speisialta mar gheall ar thinneas, míchumas nó cúinse ar leith, beidh ort Foirm Iarratais PV2 a chomhlánú.

Íoslódáil Foirm PV2

Foirm Inrochtana

Braitheann spriocdhátaí na n-iarratas ar an gcineál imeachta toghcháin atá i gceist:

Dáil/Olltoghchán – Dhá lá tar éis dháta lánscor na Dála
Fothoghchán Dála – Dhá lá tar éis an t-ordú maidir le lá na vótaíochta a dhéanamh
Toghcháin an Uachtaráin, toghcháin Eorpacha, toghcháin áitiúla nó reifreann – 22 lá ar a laghad roimh lá na vótála (gan Domhnach, Aoine an Chéasta ná Laethanta Saoire Poiblí san áireamh)

Athrú ar stáisiún vótála a iarraidh

Bhí roinnt stáisiúin vótála fós dorochtana le haghaidh an imeachta toghcháin deiridh (toghcháin an 7 Meitheamh). Má bhaineann tú úsáid as cathaoir rothaí agus/nó má bhíonn deacrachtaí agat dul isteach i do stáisiún vótála, féadfaidh tú iarratas i scríbhinn a chur faoi bhráid Cheann Comhairimh do thoghlaigh. Caithfear iarratais chun vóta a chaitheamh i stáisiún vótála eile a fháil seachtain ar a laghad roimh lá na vótála.

Más féidir, ba cheart duit stáisiún vótála eile atá inrochtana agus a d’fheilfeadh duit a mholadh. Mura bhfuil cur amach agat ar na stáisiúin vótála i do cheantar féin, roghnóidh an Ceann Comhairimh stáisiún eile duit. Má thugann tú míniú ar an gcúis nach bhfuil do stáisiún reatha inrochtana duit, cabhróidh sé leis an gCeann Comhairimh ceann eile a roghnú duit.

Seolfaidh an Ceann Comhairimh údarú chun vótáil ag stáisiún vótála eile chugat. Ba cheart duit an t-údarú sin (chomh maith leis an ngnáthfhianaise ar d’aitheantas) a thaispeáint nuair a chaitheann tú vóta. Nuair a athraítear go stáisiún vótála eile thú, ní féidir leat vóta a chaitheamh ag do stáisiún áitiúil.

Cúnamh a fháil chun do vóta a chaitheamh

Féadfaidh daoine atá faoi mhíchumas cúnamh difriúil a fháil chun vóta a chaitheamh sa stáisiún vótála. Is féidir é sin a dhéanamh trí chúnamh a fháil ó:

Compánach
Oifigeach Ceannais
Teimpléad páipéir ballóide

Tá tuilleadh eolais anseo thíos faoi na cineálacha cúnaimh a bhíonn ar fáil nuair a chaitheann tú do vóta.

Compánach

Má tá lagú radhairc ort, má tá tú faoi mhíchumas fisiciúil nó má tá deacracht litearthachta agat nach ligeann duit vóta a chaitheamh gan chúnamh, is féidir leat compánach a thabhairt leat. Tugann tú cead don chompánach an páipéar ballóide a mharcáil ar do shon le do rogha féin. Ní mór don chompánach a bheith 16 bliana d’aois ar a laghad, agus ní fhéadfaidh gníomhaire toghcháin ná gníomhaire iarrthóra feidhmiú mar chompánach. Níl cead ag an duine sin cabhrú le níos mó ná beirt in aghaidh an toghcháin nó an reifrinn.

Oifigeach Ceannais

Má tá lagú radhairc ort, má tá tú faoi mhíchumas fisiciúil nó má tá deacracht litearthachta agat nach ligeann duit vóta a chaitheamh gan chúnamh, is féidir leis an Oifigeach Ceannais cabhrú leat do vóta a chaitheamh. Má roghnaíonn tú iarraidh ar an Oifigeach Ceannais cabhrú leat do vóta a chaitheamh, ba cheart duit dul chuig an stáisiún vótála i bhfad sula ndúnann sé. De réir an dlí, tá cead ag Oifigeach Ceannais diúltú d’iarratas ar chabhair i rith an dá uair an chloig deiridh den vótáil dá gcuirfí bac ar dhaoine eile vóta a chaitheamh trí chabhrú le toghthóir amháin vóta a chaitheamh.

Má chaitear vóta ar an tslí sin, téann an tOifigeach Ceannais agus aon ghníomhaire pearsanaíochta atá i láthair chuig áit éigin sa stáisiún vótála nach gcloisfí iad de thimpiste de ghnáth, ar mhaithe le do príobháideachas. Más gá, is féidir leis an Oifigeach Ceannais cead iontrála a chur ar fionraí agus daoine a chur amach as an stáisiún vótála chun príobháideachas agus rúndacht na ballóide a chinntiú. (Is mar gheall air sin ar féidir leis an Oifigeach Ceannais cabhair a dhiúltú sa dá uair an chloig deiridh den vótáil.)

Cuirfidh an tOifigeach Ceannais ceist ort faoin dóigh ar mhaith leat vótáil agus marcálfaidh an tOifigeach an páipéar ballóide de réir do roghanna. De réir an dlí, tá cosc ar Oifigeach Ceannais gníomhú de réir treoracha i scríbhinn a fhaightear ó vótálaí. Cinntítear leis sin go mbíonn an tOifigeach Ceannas ag gníomhú de réir do mhianta-sa agus nár chuir aon tríú páirtí isteach ar aon rud.

Teimpléad páipéir ballóide

Is gléas plaisteach trédhearcach a leagtar ar bharr an pháipéir ballóide é an teimpléad páipéir ballóide. Bíonn cló ardaithe agus braille ar an teimpléad, ionas gur féidir le daoine a bhfuil lagú radhairc orthu vótáil go neamhspleách. Is féidir leat an rogha sin a úsáid má tá lagú radhairc ort. Bíonn na páipéir bhallóide sin ar fáil ag gach stáisiún vótála ach iad a iarraidh.

Tá eolas breise faoi na teimpléid páipéir ballóide ar shuíomh gréasáin na Roinne Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta agus ar shuíomh gréasáin Vision Ireland (NCBI roimhe seo).

Uimhreacha Saorghlao do thoghthóirí a bhfuil lagú radhairc orthu

Toghcháin Eorpacha

Baile Átha Cliath: 1800 110 200

An Deisceart: 1800 100321

An Lár Tíre – an tIarthuaisceart: 1800 600 456

Toghcháin Áitiúla

Áth Cliath Theas: 1800 240 520

Cathair Bhaile Átha Cliath: 1800 228 338

An Cabhán: 1800 202 476

Ceatharlach: 1800 928 983

Cill Chainnigh: 1800 500 000

Cill Dara: 1800 111 000

Cill Mhantáin: 1800 868 399

An Clár: 1800 306 800

Cathair Chorcaí: 1800 283 034

Dún Laoghaire / Ráth an Dúin: 1800 804 535

Dún na nGall: 1800 832 015

Cathair na Gaillimhe: 1800 306 894

Contae na Gaillimhe: 1800 928 894

An Iarmhí: 1800 805 816

Laois: 1800 832 010

Liatroim: 1800 702 651

Loch Garman: 1800 477 478

An Longfort: 1800 832 016

Cathair agus Contae Luimnigh: 1800 83 20 73

An Mhí: 1800 808 809

Muineachán: 1800 78 78 78

Cathair agus Contae Phort Láirge: 051 849 670

Ros Comáin: 1800 637100

Sligeach: 1800 379 379

Tiobraid Árann: 1800 11 2222

Uíbh Fhailí: 1800 11 6644